Het lichte zuiden en het donkere Phnom Penh

Zoals beloofd, een laatste verhaal over mijn tijd in Cambodja. Ergens hebben jullie al kunnen lezen dat ik terecht ben gekomen in het zuiden, om precies te zijn Sihanoukville. Aangezien het er erg druk was, in de dagen voor Kerst, kwam ik tussen de Russen terecht. Victory Hill en Victory Beach waren ooit heel populair bij de backpackers, maar is inmiddels het Moskou van Cambodja. Ergens was het wel een opluchting om na het eeuwige Frans eens iets anders te horen. Ik versta beiden net zo goed, dus...

In Sihanoukville ging ik naar het strand om het verlies van mijn dierbare vriend te verwerken. Het was allemaal onrealistisch en het besef kwam maar moeizaam. Ik had dan ook moeite om te genieten van mijn tijd daar, omdat vooral de tranen op momenten kwamen dat ik ze niet verwachtte.

Kampot was de volgende plek van bestemming, maar voor enkele nacht. Omdat ik al vroeg in de ochtend arriveerde, kon ik toch ruim twee dagen van het stadje genieten. Kampot is lastig te beschrijven. Het is een klein stadje, alles op loopafstand, en heel laidback. Veel andere backpackers, maar wel diegene waar ik mij graag mee omring. Rustige, relaxte mensen waarvan enkele heel lang blijven hangen (meer dan een maand of half jaar zelfs!). Goede eetplekken in alle prijsgebieden. Waar je om vier uur in de middag nog ontbijt kunt bestellen (wat ik dus deed) en als je wilt in de morgen een pizza naar binnen kunt duwen (deed ik dus niet). Heerlijk om daar even langs de rivier te slenteren en tot rust te komen.

Buurman Kep is nog kleiner en heeft niet echt een centrum. De accommodatie ligt ook verspreid, maar gelukkig is alles nog net te belopen. En anders pak je een tuktuk of motorbike. Die zijn er meer dan genoeg. Ik sliep drie nachten daar en vierde Eerste Kerstdag dan ook op en naast het strand. Mijn kerstlunch was een noodle soep met krab en mijn kerstdiner was een vegetarische pizza. Misschien niet zo goed als dat van jullie, maar zaten jullie bij het witte strand, de blauwe zee met een prachtig zonnetje en later een rode gloed gedurende de zonsondergang?

Soms bracht ik ook wat tijd door in mijn kamer, voornamelijk als het verdriet weer kwam boven drijven. Dit verlies heeft ervoor gezorgd dat ik ook voor de overige verliezen nogmaals rouw. En dit verlies hakte er persoonlijk heel erg in. Gedurende het afgelopen jaar ben ik zeer close geworden met Ntazana en ik haalde dan, in mijn eentje, al huilend in mijn kamer, herinneringen aan hem op. En om eerlijk te zijn, nu ik dit schrijf, vallen de tranen wederom langs mijn wangen naar beneden.

Aangezien Kerst hier niet wordt gevierd reden de bussen dus op, de voor jullie, Tweede Kerstdag. Ik ging naar de hoofdstad en kwam op dezelfde dag aan met de Spanjaard Christian en de Australische Ella. We aten die avond samen en de dag erna besloten Ella en ik ook samen te gaan besteden. In de morgen vroegen we Christian mee en toen we zeiden dat we naar The Killing Field gingen zei hij: What is that? Beiden stonden we perplex, maar Ella kon er, nog net zonder te lachen en met veel moeite, een zeer diplomatiek antwoord uit krijgen. 'That's after Angkor Wat the main attraction of this country and besides that a very important place if you check the history with the Khmer Rouge.' Ik deed er natuurlijk alles aan om mijn lachen in te houden. Heerlijk, om na zoveel tranen, eindelijk weer een lach op mijn gezicht te krijgen.

Op de dag van paps verjaardag ging ik dus naar The Killing Field. Ik moest vaak aan hem denken toen ik daar liep. Hij had het heel interessant gevonden en aangezien de audio ook in het Nederlands kan, had hij er alles van begrepen. Mijn audio was in het Engels, aangezien ik dat iets makkelijker lijk te vinden dan het Nederlands in deze gevallen. Ik heb nog nooit zoveel stille toeristen gezien. Iedereen met zijn eigen headset op, lopend van punt naar punt. Indrukwekkende verhalen, waar je de pijn in hoort. De boosheid als je Tuong Sleng baas Duch hoort praten. Tranen in je ogen als je aankomt bij de boom waar vele babyhoofden tegen zijn doodgeslagen.

Die middag hetzelfde gevoel in de Tuol Sleng (S-21) gevangenis. Bedden waar ze op gemarteld zijn, de martelwerktuigen, het gebouw met prikkeldraad zodat ze geen zelfmoord kunnen plegen, maar vooral de vele, vele foto's met gezichten blijven je achtervolgen. In het laatste gebouw bij wederom vele foto's wordt het Ella en mij teveel (Christian is ziek geworden en slaat S-21 dus over). We kunnen niet nog meer gezichten aanzien, niet nog meer leed verdragen. Aan het eind van de dag eten we nog met z'n drietjes en komen we tot de conclusie dat het een deprimerende, maar zeer indrukwekkende dag was.

De reis in Cambodja zit erop, de vlucht naar Kuala Lumpur was op 29 december. Voor velen is Cambodja Angkor Wat. Voor mij was het veel meer dan dat. Het was vooral het geroep om een tuktuk, maar ook het nog niet ontdekte noordoosten, de vele solo reizigers zoals mij, de pech met de bussen, het gehobbel over alle wegen. Maar ook het relaxte Battambang, laidback Kampot en liefdevolle Kep. De indrukwekkende Killing Field en deprimerende Tuol Sleng. Ja, voor velen is Angkor Wat het hoogtepunt, maar voor mij, bij lange na niet. Als je het zuiden niet hebt gezien of het bescheiden noordoosten en niet in de recente historie van Cambodja bent gedoken, ben je er dan wel geweest? Ik noem je dan eerder een hop-on-hop-off toerist..

Op naar Kuala Lumpur!

Liefs,
Jennifer